Moet je in de ogen van de hypnotiseur kijken om in hypnose te gaan? En is hypnose mogelijk enkel door in de ogen te kijken?
Voor hypnose kan oogfixatie een sterk hulpmiddel zijn maar het is absoluut geen must. Iemand kan perfect met de ogen dicht of met de ogen gericht op een object in hypnose gaan. Voorwaarde voor de hypnose is dat de persoon in kwestie zich focust en zijn of haar verbeelding gebruikt. In mijn theatervoorstelling "Rozeschijn en Manegeur" laat ik dit op verschillende manieren zien.
Zelf vind ik oogcontact heel belangrijk in mijn werk als showhypnotiseur en hypnotherapeut omdat het ideaal is om "rapport", een sterke band tussen hypnotiseur en gehypnotiseerde, te creëren. En zoals je in het boek "Algemene Psychologie, een inleiding" van Pol Craeynest, Miet Craeynest en Stijn Meuleman kan nalezen, wijzen studies uit dat "rapport" de bepalende factor is voor het resultaat van een behandeling. U leest het goed! Op zich maakt het niet veel uit welke behandelmethode de behandelaar gebruikt zolatherapeutische band sterk genoeg is. Ergens is dit ook logisch: als je geen vertrouwen hebt in (het kunnen van) de behandelaar, zal het allemaal niet veel uithalen.
Omdat de hypnotiseur met het onderbewustzijn communiceert, is de non-verbale communicatie veel belangrijker dan de verbale. Dat maakt dat het mogelijk is om iemand in hypnose te laten gaan puur door in de ogen te kijken op voorwaarde dat die "band" er is en de persoon wil volgen. Vereenvoudigd uitgelegd kijkt de hypnotiseur je daarvoor in de ogen en verplaatst zijn blik daarbij naar binnen en beeldt zich in dat hij naar de achterkant van het hoofd van de te hypnotiseren persoon kijkt. Dan beeldt hij zich in dat hij zelf moe wordt en dat de ogen heel zwaar worden. Automatisch gaan zijn ogen knipperen en vallen ze uiteindelijk dicht. Daarbij gebruikt hij de techniek "pacing and leading". Dat betekent dat hij kijkt of de toeschouwer volgt en het tempo aanpast aan het tempo van die persoon. "Mirroring" is een ander principe dat deze vorm van hypnose mogelijk maakt. In onze hersenen zitten spiegelneuronen die maken dat we ons aanpassen aan het gedrag van anderen en dat spiegelen. Als je iemand ziet geeuwen bvb. heb je zelf de neiging om hetzelfde te doen. Verkopers, ondervragers bij de politie en speed seducers gebruiken deze vorm van non-verbale communicatie ook om snel sympathie op te wekken bij hun gesprekspartners en langzaamaan de leiding over te nemen. Belangrijk daarbij is om niet alles letterlijk en direct na te doen. Anders gaat het heel gek aanvoelen. Als iemand vaak zijn/haar kin aanraakt, dan doe je dit ook regelmatig maar je verandert de timing.
Is iemand opgewonden, dan ga je mee in die opwinding en stuur je de gemoedstoestand in kleine stapjes. Praat iemand heel rustig, dan ga je mee in die rust. Neemt iemand grote stappen, dan neem je zelf grote stappen. You've got the idea ...
Conclusie: voor hypnose is oogcontact geen must. Oogcontact is wél een belangrijk hulpmiddel in de non-verbale communicatie en in het opbouwen van een vertrouwensband. Als die band sterk is, kan de persoon in hypnose gaan puur door oogcontact.